Systemisch werken met opstellingen

Wat zijn systemen?

Wij behoren allemaal tot meerdere groepen; je familie, je sportvereniging, je vriendengroep, je collega’s enz. Maar ook een land, een streek, de samenleving vallen daaronder. Dit zijn allemaal systemen. Een verzameling mensen waarbinnen jij een positie hebt en functioneert op basis van, vaak onbewuste, patronen.
Systemisch werken kijkt naar het geheel, niet naar de details of de persoon op zich. Door inzichtelijk te maken welke patronen binnen een systeem bestaan, ontdek je mogelijkheden en handvatten om deze patronen te beheren.

Opstellingen

Een opstelling is een ruimtelijke weergave van een systeem. De opstellingen biedt de mogelijkheid om inzicht te krijgen in de oorzaak van een vraagstuk met betrekking tot dat systeem.
Je kunt een opstelling maken van je familie, de familieopstelling, maar ook van je bedrijf of vereniging, de teamopstelling. Binnen de opstelling plaats je personen of elementen die belangrijk zijn voor de vraag. Denk aan je ouders, partners of collega’s, maar het kunnen ook abstractere dingen zijn zoals een gebeurtenis of emotie. De manier waarop het systeem opgesteld is geeft de mogelijkheid om patronen te ontdekken. Door er samen met de trainer van een afstandje naar jouw patronen te kijken, kun je van daaruit zoeken naar oorzaken en mogelijke handvatten.
Een opstelling rijkt je geen oplossingen aan, maar geeft inzicht.

Vraagsteller en representant

Binnen een systemische opstelling werken we met een tweetal rollen. De vraagsteller die het vraagstuk inbrengt en representanten die een onderdeel van het systeem belichamen.
De vraagsteller stelt niet alleen de vraag, maar stelt ook het systeem op. Dit is logisch aangezien de vraagsteller het eigen systeem het beste kent.

De representant maakt onderdeel uit van het systeem. Het is voor de representant niet nodig om de vraagsteller te kennen of bekend te zijn met het systeem waarover de vraag gesteld wordt. Het frappante is dat de representant binnen de opstelling de betreffende rol aanvoelt en ook kan verwoorden hoe die is. Vaak worden emoties gevoeld en uitdrukkingen gebruikt die horen bij degene wiens rol de representant speelt. Of datgene. Het is een kenmerkend fenomeen dat hoort bij een systemische opstelling en een ervaring op zich voor de representant.

De opsteller

Degene die de opstelling begeleidt noemen we de opsteller. Hij of zij helpt de vraagsteller bij het opstellen van het systeem en het ontdekken van de patronen. Soms stuurt de opsteller de vraagsteller of het systeem om te zien of de verandering een, tot dan, verborgen patroon bloot geeft.

Welke systemen zijn er

Een familieopstelling is gericht op het beantwoorden van persoonlijke vragen. Veel vragen ontstaan vanuit het familiesysteem, omdat iedereen nu eenmaal een familie heeft, die vanaf je geboorte veel invloed heeft op jezelf en de patronen die jij ontwikkeld. Deze patronen hebben vaak een oorsprong die in het verleden liggen, soms zelfs in het verleden van ander generaties. Een familieopstelling kan zicht geven op verbanden tussen vroeger en nu. Zo kunnen onvermoede patronen zichtbaar worden.

Het perspectief dat een familieopstelling kan bieden biedt je de mogelijkheid om anders met je vraag om te gaan. En niet alleen geeft het inzicht in zaken die je hinderen, maar ook waar je goed in bent. Samen geeft dit inzicht handvatten om verder te groeien.

Je kunt familieopstellingen in zetten voor tal van onderwerpen: zoals opvoeding, rusteloosheid, besluiteloosheid, ziekte, relaties, depressiviteit enzovoort. Neem contact op met Lies als je je afvraagt of jouw vraag voor een opstelling in aanmerking komt.

Een teamopstelling geeft een beeld van de processen die spelen binnen een systeem van een organisatie of team. De verschillende elementen en rollen die invloed hebben op het proces en de mate waarin kunnen in een teamopstelling duidelijk worden. Ook kan een teamopstelling aan het licht brengen hoe een voorgenomen wijziging van het systeem van invloed gaat zijn op het functioneren er van.

Een teamopstelling geeft geen oplossing voor vraagstukken, maar inzicht op de oorzaak van de vraag. Hierdoor kan een teamopstelling, als waardevolle aanvulling, bestaan naast elke vorm van aansturing en management van een organisatie of team.

Teamopstellingen kunnen goed gebruikt worden om inzicht te krijgen in gevallen van bijvoorbeeld hoog verzuim, angstcultuur, vastlopende bedrijfsprocessen, maar ook proactief bij voorbereidingen van reorganisaties, fusieprocessen of productlanceringen enzovoort.

Benieuwd of we iets voor je organisatie kunnen betekenen? Neem contact op, zodat we ons hier samen over kunnen buigen.

Bij een tafelopstelling worden opstellingen gedaan zonder menselijke representanten. Vaak worden poppetjes en/of voorwerpen gebruikt om de verschillende rollen en aspecten van een systeem te verbeelden. De tafelopstelling is een 1-op-1 sessie van opsteller met vraagsteller. Het vraagt meer kunde en inzicht van de opsteller, omdat de input die normaal door de menselijke representanten ingebracht worden ontbreekt. Vanuit een neurtrale, observerende rol begeleidt de opsteller de vraagsteller bij het opstellen van diens systeem. Op basis van ervaring en kennis van de werking van systemen kan de opsteller, door het stellen van gerichte vragen, de vraagsteller helpen op de patronen te ontdekken.

Tafelopstelling kunnen voor verschillende onderwerpen gebruikt worden, zowel bij persoonlijke als organisatorische vragen. Als je graag een 1-op-1 tafelopstelling wilt doen, neem dan contact op met Lies.

Vragen?

Heb je nog vragen naar aanleiding van bovenstaande infomatie, of wil je je aanmelden?
Aarzel niet en neem contact met ons op.

Als vraagsteller breng je een probleem in, bijvoorbeeld dat veel van wat je doet niet goed verloopt of dat je erg vaak verantwoordelijkheden naar je toe trekt die niet de jouwe zijn of dat je veel moeite hebt met autoriteit en zelfs daarmee botst.
Tijdens een opstelling worden alle aspecten van het krachtenveld van waar je in vastloopt in kaart gebracht.
Daarmee wordt helder hoe jij je tot anderen verhoudt inclusief de blinde vlekken. Dit geeft inzicht in de oorzaak en zicht op een mogelijke oplossing.

Wat mag je als vraagsteller verwachten van een opstelling?

Wat mag je als deelnemer/ representant verwachten van een opstelling?

Je bent onderdeel van de opstelling en kan verwoorden wat de rol van dat onderdeel is. Je voelt je onderdeel van de opstelling. Deze unieke ervaring levert voor jou ook eigen inzichten op.

De ervaring van anderen spreekt voor zich:

Verbijsterend hoe het werkt

ineens snap ik waar ik op vast liep en hoe ik dat kan veranderen
Silvia (43)
vragensteller familie opstelling

Het zet zoveel in gang

De vragen die je stelt zetten zoveel in gang,
zelfs dagen later nog.
Robin (28)
na een tafelopstelling

Kosten voor deelname


Training Systemisch werken / opstelling

Representant


€ 85,00

  • 1 trainingdag
  • lunch inbegrepen

Vraagsteller


€ 125,00

  • 1 trainingsdag
  • inbrengen van een vraag
  • intakegesprek
  • lunch inbegrepen

Tafelopstelling


€ 90,00

  • 1-op-1 sessie
  • 1,5 tot 2 uur

Contact formulier

Lies, gecertificeerd coach systemisch werken